-
1 мөгез
сущ.1) рог, рога́ ( у животных)болан мөгезе — оле́ньи рога́
берәүгә мөгезе кыйбат, берәүгә - үгезе — (посл.) одному́ до́рог бык, друго́му - рога́
сөзгәк сыерга алла мөгез бирми — (погов.) бодли́вой коро́ве бог рога́ не дал
2) перен. ши́шка на лбу (от удара, какой-л. болячки)нинди мөгез синең маңгаенда? — что за ши́шка на твоём лбу?
көтүче мөгезе — пасту́ший рожо́к
4)а) спец. рога́ ( сырьё для галантерейного производства)б) прил. рогово́ймөгез матдә — рогово́е вещество́
мөгез тарак — рогово́й гре́бень
мөгез эшкәртү эше — рогово́й куста́рный про́мысел
мөгез тирәле күзлек — очки́ в рогово́й опра́ве
•- мөгез катлау
- мөгезпәрдә••мөгез кую (утырту) — наста́вить рога́ ( об измене жены)
елан мөгезе генә юк — (погов.) нет то́лько пти́чьего молока́ (букв. нет то́лько змеи́ных рого́в) (т. е. всё есть, всё в изобилии, всего много)
мөгезен сындыру — успоко́ить, уня́ть я́рость кого-л. (букв. облома́ть, слома́ть рога́ кому-л.)
үгезне мөгезеннән эләктерү — брать быка́ за рога́
мөгез чыгару — выду́мывать небыли́цы
мөгез чыгу — ирон. возвыша́ться, повыша́ться в чи́не ( по службе)
См. также в других словарях:
тәңкә — 1. Яссы түгәрәк алтын яки көмеш акча 2. сөйл. Сум (I) 3. Кайбер хайваннарның, балыкларның, еланнарның тәннәрен саклый торган түгәрәк сыман юка мөгез матдә. Кайбер төр агач кәүсәләренең кабыгын яки нарат, чыршы күркәләрен тәшкил иткән вак юка… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тырнак — 1. Кеше бармакларының очына үскән каты мөгез катлау 2. Күп кенә хайван яки кош бармакларының очында очлы, кәкре мөгез матдә 3. күч. ТЫРНАГЫ – Рәхимсез хакимлек, бәйлелек 4. Чананың табаны белән үрәчәсен тоташтыра торган тешләрнең берсе. Тәгәрмәч… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
томшык — 1. Кош авызының мөгез матдәле, очлаеп торган алгы өлеше, борыны 2. туп. Йөз, бит; борын, танау. ТОМШЫК БОРЫН – Аска яки өскә кәкрәйгән очлы борын … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чәч — Кешенең башында үсә торган, мөгез матдәдән торган бик нечкә җеп сыман төк. Кешенең башында үсә торган шундый төкләрнең барысы. ЧӘЧ ӨРЕТҮ – Дини карашлар буенча гаурәт дип саналган чәчне хатын кызларның чит ирләр янында яшерүе, каплавы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
лакмус — 1. Диңгез лишайникларыннан табыла һәм кислота тәэсирендә кызыл, селте тәэсирендә күк төскә керә торган буяу матдәсе 2. Лакмус эремәсе сеңдерелгән кәгазь … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге